Yok Oluştan Önce Dinozor Çeşitliliği Çok Azalmıştı

Çin’de, dinozorların yok olmadan önce çeşitliliğinin az olduğu ve Kretase’nin sonunda azaldıkları hipotezini destekleyen kanıtlar bulundu.

Orta Çin’de yaşayan Geç Kretase oviraptorozorları, hadrosaurları ve tiranozorları tasvir eden bir illüstrasyon. C: IVVPYaklaşık 66 milyon yıl önce, büyük bir asteroid Dünya’ya çarptı ve dinozorların küresel olarak yok olmasına katkıda bulundu ve kuşlar tek yaşayan torunları olarak kaldı.

Bilim insanları, Kretase döneminin sonunda, yok olmalarından hemen önce dünya çapında çok çeşitli dinozorların yaşadığını biliyorlar. Bununla birlikte, dinozorların o dönem çeşitlilik açısından zirvede olup olmadıkları veya yok oluştan önce zaten düşüşte olup olmadıkları tartışılıyor. Başka bir deyişle, dinozorlar bir patlamayla mı yoksa yavaş yavaş mı yok oldular?

Çin Bilimler Akademisi’nin Omurgalı Paleontolojisi ve Paleoantropolojisi Enstitüsü’nden (IVPP) araştırmacıların artık bir cevabı var. Dinozorların yok olmalarından önce çok çeşitli olmadığı ve Kretase’nin son bölümünde genel olarak azaldığı hipotezini destekleyen kanıtlar buldular.

Dinozorların son günlerine ilişkin bilimsel verilerin çoğu Kuzey Amerika’dan geliyor. Bazı yayınlanmış araştırmalar, oradaki dinozor popülasyonlarının yok oluştan oldukça önce geliştiğini öne sürse de, daha ayrıntılı diğer araştırmalar, dinozorların bunun yerine, nihai kitlesel yok oluşlarına zemin hazırlayan düşüşte olduğunu ileri sürdü.

Araştırmacılar, Çin’deki dinozor kayıtlarını inceleyerek bu düşüş eğiliminin Asya’ya da yaygın olup olmadığını belirlemeyi umuyorlardı.

Araştırmacılar, Çin’in merkezindeki Shanyang Havzası’ndan 1000’den fazla fosilleşmiş dinozor yumurtası ve yumurta kabuğu üzerinde çalıştılar. Bu fosiller, toplam kalınlığı ~150 metre olan kaya dizilerinden geldi.

Araştırmacılar, 5500’den fazla jeolojik örneğe bilgisayar modellemesini analiz ederek ve uygulayarak, kaya katmanlarının ayrıntılı yaş tahminlerini elde ettiler. Bu, bilim insanlarının Kretase’nin sonunda, neslinin tükenmesinden hemen önceki dönemi temsil eden yaklaşık 2 milyon yıllık bir zaman çizelgesi oluşturmasına izin verdi. Bu zaman çizelgesi, dünyanın dört bir yanından gelen verilerle doğrudan karşılaştırmalara olanak sağladı.

Bilim insanları, Shanyang Havzası verilerine dayanarak dinozor çeşitliliğinde bir düşüş tespit ettiler. Örneğin, havzadan toplanan 1000 dinozor yumurtası fosili yalnızca üç farklı türü temsil ediyordu: Macroolithus yaotunensis, Elongatoolithus elongatus ve Stromatoolithus pinglingensis. Ek olarak, üç dinozor yumurtası: ikisi oospeciesinden, bir tane oviraptorlar olarak bilinen bir grup dişsiz dinozordan, diğeri ise bitki yiyen hadrosaurid grubundan (ördek gagalı dinozorlar olarak da bilinir).

Bölgede bulunan birkaç ek dinozor kemiği, tyrannosaur ve sauropodun da yaklaşık 66.4 ila 68,2 milyon yıl önce bölgede yaşadığını gösteriyor. Bu düşük dinozor türü çeşitliliği, kitlesel yok oluştan önceki son 2 milyon yıl boyunca orta Çin’de devam etti. Shanyang Havzası ve orta Çin’deki az sayıda dinozor, Jurassic Park’ta tasvir edilen dünyadan çok uzak.

Bu sonuçlar – Kuzey Amerika’dan gelen verilerle uyumlu olarak – dinozorların yok olmalarından önce muhtemelen küresel olarak azaldığını gösteriyor.

Dinozor çeşitliliğinde Kretase Dönemi’nin sonuna kadar dünya çapındaki bu uzun vadeli düşüş ve son birkaç milyon yıldır düşük sayıda dinozor soyunun devam etmesi, bilinen küresel iklim dalgalanmalarından ve Hindistan’daki Deccan Tuzaklarında gerçekleşen büyük volkanik patlamalardan kaynaklanmış olabilir.

Bu faktörler ekosistem çapında istikrarsızlığa yol açmış olabilir. Bu nedenle kuş olmayan dinozorlar, asteroit etkisi ile denk gelen kitlesel yok oluşa karşı savunmasız hale gelmiş olabilir.